Hoe kunnen we lokaal eigendom in onze regio versterken? Die vraag stond centraal tijdens de kennissessie op woensdag 9 april, een initiatief van de Regionale Adviestafel RES GMR. In Elst kwamen lokale bestuurders, raadsleden, vertegenwoordigers van regionale energiecoöperaties, de provincie Gelderland en NP RES samen om kennis, ervaringen en ideeën uit te wisselen.
Kennisdeling, praktijkvoorbeelden en de voortgang in de regio
De sessie werd geopend door Judith van de Geer, voorzitter van de Regionale Adviestafel RES GMR en Energie Samen Gelderland. Ze benadrukte het gezamenlijke doel om in de regio minimaal 50% lokaal eigendom te realiseren, zoals vastgelegd in de RES 1.0 en in lijn met het landelijke Klimaatakkoord.
Els Holsappel, thematrekker lokaal eigendom bij NP RES, gaf vervolgens een presentatie over de betekenis, doelen en invulling van lokaal eigendom, inclusief voorbeelden uit de praktijk. Ze besprak ook de noodzaak van decentrale energiesystemen en introduceerde het concept van energiegemeenschappen, dat vorm krijgt in de nieuwe Energiewet.
John Hontelez, regionaal vertegenwoordiger van de energiecoöperaties, sloot af met een overzicht van de energiecoöperaties met opwekprojecten in de regio die al gerealiseerd zijn en projecten die nog in de pijplijn zitten. Hij benadrukte het belang van gemeentelijke regie bij toekomstige windprojecten, onder meer door duidelijke doelstellingen en samenwerking met coöperaties.
Van inzicht naar actie
Na de pauze gingen de deelnemers in groepen in gesprek over de praktische invulling van lokaal eigendom. Tijdens de plenaire terugkoppeling werden de volgende inzichten gedeeld:
- Het belang om bij lokaal eigendom niet alleen in termen van financiële opbrengsten te spreken, maar ook van de sociale component van gezamenlijk energie opwekken en delen.
- Gemeenten kunnen een sleutelrol spelen door beleid te maken, samen te werken met een energiecoöperatie en gemeentelijke grond beschikbaar te stellen.
- De betrokkenheid van verschillende gemeentelijke afdelingen – van duurzaamheid tot ruimtelijke ordening – is cruciaal.
- Energiecoöperaties zijn geen uitvoerders, maar volwaardige partners met kennis, ideeën en contacten in de wijken.
- De communicatie richting inwoners moet beginnen bij het probleem, niet bij de oplossing.
- Ondersteuning vanuit de provincie is van grote waarde.
Samen verder
De deelnemers ervaarden de bijeenkomst als verhelderend en waardevol. De bijeenkomst maakte duidelijk dat structurele samenwerking tussen gemeenten en coöperaties essentieel is om het streven naar minimaal 50% lokaal eigendom in de regio te realiseren.